Hæfnimarkmið

Hæfnimarkmið í náttúrugreinum

Hæfniviðmið um verklag

Geta til aðgerða
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• greint og sagt frá hvernig tækninotkun og sjálfvirkni getur aukið eða dregið úr
lífsgæðum íbúa og umhverfi þeirra,
• greint þarfir fólks í nánasta umhverfi sínu og tjáð hugmyndir sínar um lausnir,
• rætt mikilvægi samvinnu í samstilltum aðgerðum sem varða eigið umhverfi,
• tekið afstöðu til málefna sem varða heimabyggð með því að vega og meta ólíka kosti.

Nýsköpun og hagnýting þekkingar
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• fjallað um þekktar tækninýjungar eða vísindauppgötvanir og áhrif þeirra á
atvinnuhætti og mannlíf í heimabyggð, umhverfi og náttúru,
• unnið undir leiðsögn í hópi eftir verkskiptri tímaáætlun við að hanna umhverfi, hlut
eða kerfi,
• fjallað um hvernig ólík hæfni nýtist í störfum nútímans.

Gildi og hlutverk vísinda og tækni
við lok 7. bekkjar

Að nemnadi geti:
• gert sér grein fyrir mikilvægi gagna og líkana við að útskýra hluti og fyrirbæri,
• lesið og skrifað um hugtök í náttúruvísindum,
• útskýrt áhrif tækni og vísinda á líf fólks,
• tengt þekkingu og beitinguvinnubragða í náttúrufræðinámi við lausn annarra
verkefna og útskýrt hugsanleg áhrif nýjustu tækni og vísinda á vísindalega þekkingu.

Vinnubrögð og færni
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• framkvæmt og útskýrt einfaldar athuganir úti og inni,
• útskýrt texta um náttúruvísindi sér til gagns og farið eftir einföldum, munnlegum
og skriflegum leiðbeiningum,
• aflað sér upplýsinga um náttúruvísindi úr efni á öðru tungumáli en íslensku,
• beitt vísindalegum vinnubrögðum við öflun einfaldraupplýsinga innan náttúruvísinda
og útskýrt ferlið,
• kannað áreiðanleika heimilda með því að nota bækur, Netið og aðrar
upplýsingaveitur,
• sett fram og rætt niðurstöður athugana á skýran og skipulegan hátt,
• hlustað á, metið og rætt hugmyndir annarra.

Ábyrgð á umhverfinu
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• tekið eftir og rætt atriði í umhverfinu sínu, gert grein fyrir áhrifum þeirra á lífsgæði
íbúa,
• lýst dæmum af áhrifum af gjörðum mannsins á náttúru og manngert umhverfi í
heimabyggð og á Íslandi, sagt frá hugsanlegri þróun í framtíðinni,
• tekið þátt í og sýnt hæfni í samvinnu er lýtur að umbótum í heimabyggð,
• gert grein fyrir eigin lífssýn og skilningi á samspili náttúrunnar, mannsins og
heilbrigði eigin líkama,
• tekið þátt í að skoða, skilgreina og bæta eigið umhverfi og náttúru.

Hæfniviðmið um viðfangsefni

Að búa á jörðinni
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• framkvæmt og lýst eiginathugunum á jarðvegi, veðrun, rofi og himingeimnum,
• útskýrt hvernig Ísland byggist upp, hvernig landslag þess og jarðvegur breytist,
• rætt um hvernig ræktanlegt land er notað og ýmsar hliðar landnotkunar og
verndunar gróðurs,
• lýst veðri í heimabyggð og loftslagi á Íslandi,
• útskýrt innbyrðis afstöðu sólar og jarðar og hvernig hreyfing þeirra tengist árstíða-
og dægraskiptum og því að tíminn líður,
• notað gervihnatta- og loftmyndir af yfirborði jarðar, til að lýsa heimabyggð,
landinu í heild og völdum svæðum heimsins.

Lífsskilyrði manna
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• lýst helstu líffærakerfum mannslíkamans og starfsemi þeirra í grófum dráttum,
• útskýrt tengsl heilbrigðis og þess sem borðað er,
• útskýrt lífsskilyrði manna og helstu áhættuvalda í umhverfinu,
• lýst breytingum sem verða við kynþroskaaldur og gert sér grein fyrir mikilvægi
gagnkvæmrar virðingar í samskiptum kynjanna,
• gert grein fyrir muni á hreinu vatni og menguðu, hvað megi gera til að draga úr
vatnsmengun,
• lýst samspili lífvera og lífvana þátta og tengt það hugmyndum manna um
uppruna og þróun lífs á jörðu.

Náttúra Íslands
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• lýst reynslu sinni, athugun og upplifun af lífverum í náttúrulegu umhverfi,
• lýst einkennum plantna og dýra, stöðu þeirra í náttúrunni, tengsl þeirra
innbyrðis og við umhverfi sitt,
• lýst ólíkum vistkerfum á heimaslóð eða við Ísland,
• útskýrt hvernig aðlögun lífvera að umhverfinu gerir þær hæfari til að lifa af og
fjölga sér,
• lýst og útskýrt hvernig orka í íslensku umhverfi getur breytt um mynd,
• útskýrt hvar og af hverju helstu náttúruhamfarir verða, sem búast má við á Íslandi
og hvernig viðbrögð við þeim eru skiplögð.

Heilbrigði umhverfisins
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• gert grein fyrir notkun manna á auðlindum,
• dregið ályktanir af tilgangi flokkunar úrgangs,
• útskýrt þjónustu sem náttúrulegir ferlar veita,
• gert grein fyrir og nefnt dæmi um efnabreytingar og hamskipti,
• lýst kröftum sem hafa áhrif á daglegt líf manna.

Samspil vísinda, tækni og þróunar í samfélaginu
við lok 7. bekkjar

Að nemandi geti:
• bent á algeng efni á heimilum og í samfélaginu, notkun þeirra og áhrif á heilsu
manna og umhverfi,
• lýst áhrifum tækni á íslenskar atvinnugreinar,
• lýst bylgjuhreyfingum og rætt nýtingu hljóðs og ljóss í tækni og atvinnulífi,
• lýst hvernig rafmagn verður til, eiginleikum segla og notkun þeirra,
• gert grein fyrir næringargildi ólíkrar fæðu og hvers konar fæða er framleidd á
Íslandi.